॥ ಶ್ರೀಮದ್ ಭಾಗವತ ಪುರಾಣಮ್ ॥
ದ್ವಿತೀಯೋಧ್ಯಾಯಃ
ಇತಿ ಸಂಪ್ರಶ್ನಸಂಪೃಷ್ಟೋ
ವಿಪ್ರಾಣಾಂ ರೌಮಹರ್ಷರ್ಶಣಿಃ ।
ಪ್ರತಿಪೂಜ್ಯ ವಚಸ್ತೇಷಾಂ
ಪ್ರವಕ್ತುಮುಪಚಕ್ರಮೇ ॥೧॥
ಸೂತ ಉವಾಚ
ಯಂ ಪ್ರವ್ರಜಂತಮನುಪೇತಮಪೇತಕೃತ್ಯಂ
ದ್ವೈಪಾಯನೋ ವಿರಹಕಾತರ ಆಜುಹಾವ ।
ಪುತ್ರೇತಿ ತನ್ಮಯತಯಾ
ತರವೋSಭಿನೇದುಸ್ತಂ ಸರ್ವಭೂತಹೃದಯಂ ಮುನಿಮಾನತೋSಸ್ಮಿ ॥೨॥
ಯಃ ಸ್ವಾನುಭಾವಮಖಿಲಶ್ರುತಿಸಾರಮೇಕಮಧ್ಯಾತ್ಮದೀಪಮತಿತೀರ್ಷತಾಂ
ತಮೋSನ್ಧಮ್ ।
ಸಂಸಾರಿಣಾಂ ಕರುಣಯಾSSಹ
ಪುರಾಣಗುಹ್ಯಂ ತಂ ವ್ಯಾಸಸೂನುಮುಪಯಾಮಿ ಗುರುಂ ಮುನೀನಾಂ॥೩॥
ನಾರಾಯಣಂ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ
ನರಂ ಚೈವ ನರೋತ್ತಮಮ್ ।
ದೇವೀಂ ಸರಸ್ವತೀಂ ವ್ಯಾಸಂ
ತತೋ ಗ್ರಂಥಮುದೀರಯೇ ॥೪॥
ಮುನಯಃ ಸಾಧು ಪೃಷ್ಟೋSಹಂ
ಭವದ್ಭಿರ್ಲೋಕಮಂಗಳಮ್ ।
ಯತ್ಕೃತಃ ಕೃಷ್ಣಸಂಪ್ರಶ್ನೋ
ಯೇನಾತ್ಮಾSSಶು ಪ್ರಸೀದತಿ ॥೫॥
ಸ ವೈ ಪುಂಸಾಂ ಪರೋ ಧರ್ಮೋ
ಯತೋ ಭಕ್ತಿರಧೋಕ್ಷಜೇ ।
ಅಹೈತುಕ್ಯವ್ಯವಹಿತಾ
ಯಯಾSSತ್ಮಾSSಶು ಪ್ರಸೀದತಿ ॥೬॥
ವಾಸುದೇವೇ ಭಗವತಿ ಭಕ್ತಿಯೋಗಃ
ಪ್ರಯೋಜಿತಃ ।
ಜನಯತ್ಯಾಶು ವೈರಾಗ್ಯಂ
ಜ್ಞಾನಂ ಚ ಯದಹೈತುಕಮ್ ॥೭॥
ಧರ್ಮಃ ಸ್ವನುಷ್ಠಿತಃ
ಪುಂಸಾಂ ವಿಷ್ವಕ್ಸೇನಕಥಾಶ್ರಯಾಮ್ ।
ನೋತ್ಪಾದಯೇದ್ ಯದಿ ರತಿಂ
ಶ್ರಮ ಏವ ಹಿ ಕೇವಲಮ್ ॥೮॥
ಧರ್ಮಸ್ಯ ಹ್ಯಾಪವರ್ಗ್ಯಸ್ಯ
ನಾರ್ಥೋSರ್ಥಾಯೇಹ ಕಲ್ಪತೇ ।
ನಾರ್ಥಸ್ಯ ಧರ್ಮೈಕಾಂತಸ್ಯ
ಕಾಮೋ ಲಾಭಾಯ ಹಿ ಸ್ಮೃತಃ ॥೯॥
ಕಾಮಸ್ಯ ನೇಂದ್ರಿಯಪ್ರೀತಿರ್ಲಾಭೋ
ಜೀವತಿ ಯಾವತಾ ।
ಜೀವಸ್ಯಾತತ್ತ್ವಜಿಜ್ಞಾಸೋಸೋರ್ನಾರ್ಥೋ
ಯಶ್ಚೇಹ ಕರ್ಮಭಿಃ ॥೧೦॥
ವದಂತಿ ತತ್ ತತ್ತ್ವವಿದಸ್ತತ್ತ್ವಂ
ಯಜ್ಜ್ಞಾನಮದ್ವಯಮ್ ।
ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಪರಮಾತ್ಮೇತಿ
ಭಗವಾನಿತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ॥೧೧॥
ಸತ್ತಾಮಾತ್ರಂ ತು
ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ ಸದಸಚ್ಚಾವಿಶೇಷಣಮ್
ಉಭಾಭ್ಯಾಂ ಭಾಷ್ಯತೇ
ಸಾಕ್ಷಾದ್ ಭಗವಾನ್ ಕೇವಲಃ ಸ್ಮೃತಃ ॥೧೨॥
ತಚ್ಛ್ರದ್ದಧಾನಾ ಮುನಯೋ
ಜ್ಞಾನವೈರಾಗ್ಯಯುಕ್ತಯಾ ।
ಪಶ್ಯಂತ್ಯಾತ್ಮನಿ ಚಾತ್ಮಾನಂ
ಭಕ್ತ್ಯಾ ಶ್ರುತಿಗೃಹೀತಯಾ ॥೧೩॥
ಅತಃ ಪುಂಭಿರ್ದ್ವಿಜಶ್ರೇಷ್ಠಾ
ವರ್ಣಾಶ್ರಮವಿಭಾಗಶಃ ।
ಸ್ವನಿಷ್ಠಿತಸ್ಯ ಧರ್ಮಸ್ಯ
ಸಂಸಿದ್ಧಿರ್ಹರಿತೋಷಣಮ್ ॥೧೪॥
ತಸ್ಮಾದೇಕೇನ ಮನಸಾ ಭಗವಾನ್
ಸಾತ್ವತಾಂ ಪತಿಃ ।
ಶ್ರೋತವ್ಯಃ ಕೀರ್ತಿತವ್ಯಶ್ಚ
ಧ್ಯೇಯಃ ಪೂಜ್ಯಶ್ಚ ನಿತ್ಯದಾ ॥೧೫॥
ಯದನುಧ್ಯಾಯಿನೋ ಯುಕ್ತಾಃ
ಕರ್ಮಗ್ರಂಥಿನಿಬಂಧನಮ್ ।
ಛಿಂದಂತಿ ಕೋವಿದಾಸ್ತಸ್ಯ
ಕೋ ನ ಕುರ್ಯಾತ್ಕಥಾರತಿಮ್ ॥೧೬॥
ಶುಶ್ರೂಷೋಃ ಶ್ರದ್ದಧಾನಸ್ಯ
ವಾಸುದೇವಕಥಾರತಿಃ ।
ಸ್ಯಾನ್ಮಹತ್ಸೇವಯಾ ವಿಪ್ರಾಃ
ಪುಣ್ಯತೀರ್ಥನಿಷೇವಣಾತ್ ॥೧೭॥
ಶೃಣ್ವತಾಂ ಸ್ವಕಥಾಂ
ಕೃಷ್ಣಃ ಪುಣ್ಯಶ್ರವಣಕೀರ್ತನಃ ।
ಹೃದ್ಯಂತಃಸ್ಥೋ ಹ್ಯಭದ್ರಾಣಿ
ವಿಧುನೋತಿ ಸುಹೃತ್ ಸತಾಮ್ ॥೧೮॥
ನಷ್ಟಪ್ರಾಯೇಷ್ವಭದ್ರೇಷು
ನಿತ್ಯಂ ಭಾಗವತಸೇವಯಾ ।
ಭಗವತ್ಯುತ್ತಮಶ್ಲೋಕೇ
ಭಕ್ತಿರ್ಭವತಿ ನೈಷ್ಠಿಕೀ ॥೧೯॥
ತದಾ ರಜಸ್ತಮೋಭಾವಾಃ
ಕಾಮಲೋಭಾದಯಶ್ಚ ಯೇ ।
ಚೇತ ಏತೈರನಾವಿದ್ಧಂ
ಸ್ಥಿತಂ ಸತ್ತ್ವೇ ಪ್ರಸೀದತಿ ॥೨೦॥
ಏವಂ ಪ್ರಸನ್ನಮನಸೋ ಭಗವದ್ಭಕ್ತಿಯೋಗತಃ
।
ಭಗವತ್ತತ್ತ್ವವಿಜ್ಞಾನಂ
ಮುಕ್ತಸಂಗಸ್ಯ ಜಾಯತೇ ॥೨೧॥
ಭಿದ್ಯತೇ ಹೃದಯಗ್ರಂಥಿಶ್ಛಿದ್ಯಂತೇ
ಸರ್ವಸಂಶಯಾಃ ।
ಕ್ಷೀಯಂತೇ ಚಾಸ್ಯ ಕರ್ಮಾಣಿ
ದೃಷ್ಟ ಏವಾತ್ಮನೀಶ್ವರೇ ॥೨೨॥
ಅತೋ ವೈ ಕವಯೋ ನಿತ್ಯಂ
ಭಕ್ತಿಂ ಪರಮಯಾ ಮುದಾ ।
ವಾಸುದೇವೇ ಭಗವತಿ ಕುರ್ವಂತ್ಯಾತ್ಮಪ್ರಸಾದನೀಮ್ ॥೨೩॥
ಸತ್ತ್ವಂ ರಜಸ್ತಮ ಇತಿ
ಪ್ರಕೃತೇರ್ಗುಣಾಸ್ತೈರ್ಯುಕ್ತಃ ಪರಃ ಪುರುಷ ಏಕ ಇಹಾಸ್ಯ ಧತ್ತೇ ।
ಸ್ಥಿತ್ಯಾದಯೇ ಹರಿವಿರಿಂಚಿಹರೇತಿ
ಸಂಜ್ಞಾಃ ಶ್ರೇಯಾಂಸಿ ತತ್ರ ಖಲು ಸತ್ತ್ವತನೌ ನೃಣಾಂ ಸ್ಯುಃ ॥೨೪॥
ಪಾರ್ಥಿವಾದ್ ದಾರುಣೋ
ಧೂಮಸ್ತಸ್ಮಾದಗ್ನಿಸ್ತ್ರಯೀಮಯಃ ।
ತಮಸಸ್ತು ರಜಸ್ತಸ್ಮಾತ್
ಸತ್ತ್ವಂ ಯದ್ ಬ್ರಹ್ಮದರ್ಶನಮ್ ॥೨೫॥
ಭೇಜಿರೇ ಮುನಯೋSಥಾಗ್ರೇ
ಭಗವಂತಮಧೋಕ್ಷಜಮ್ ।
ಸತ್ತ್ವಂ ವಿಶುದ್ಧಂ
ಕ್ಷೇಮಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ನೇತರಾವಿಹ ॥೨೬॥
ಮುಮುಕ್ಷವೋ ಘೋರಮೂಢಾನ್
ಹಿತ್ವಾ ಭೂತಪತೀನಥ ।
ವಾಸುದೇವಕಲಾಃ ಶಾಂತಾ
ಭಜಂತಿ ಹ್ಯನಸೂಯವಃ ॥೨೭॥
ರಜಸ್ತಮಃಪ್ರಕೃತಯಃ ಸಮಶೀಲಾನ್
ಭಜಂತಿ ವೈ ।
ಪಿತೃಭೂತಪ್ರಜೇಶಾದೀನ್
ಶ್ರೀಯೈಶ್ವರ್ಯಪ್ರಜೇಪ್ಸವಃ ॥೨೮॥
ವಾಸುದೇವಪರಾ ವೇದಾ ವಾಸುದೇವಪರಾ
ಮಖಾಃ ।
ವಾಸುದೇವಪರಾ ಯೋಗಾ ವಾಸುದೇವಪರಾಃ
ಕ್ರಿಯಾಃ ॥೨೯॥
ವಾಸುದೇವಪರಂ ಜ್ಞಾನಂ
ವಾಸುದೇವಪರಂ ತಪಃ ।
ವಾಸುದೇವಪರೋ ಧರ್ಮೋ
ವಾಸುದೇವಪರಾ ಗತಿಃ ॥೩೦॥
ಸ ಏವೇದಂ ಸಸರ್ಜಾಗ್ರೇ
ಭಗವಾನಾತ್ಮಮಾಯಯಾ ।
ಸದಸದ್ರೂಪಯಾ ಚಾಸೌ ಗುಣಮಯ್ಯಾSಗುಣೋ
ವಿಭುಃ ॥೩೧॥
ತಯಾ ವಿಲಸಿತೇಷ್ವೇಷು
ಗುಣೇಷು ಗುಣವಾನಿವ ।
ಅಂತಃಪ್ರವಿಷ್ಟ ಆಭಾತಿ
ವಿಜ್ಞಾನೇನ ವಿಜೃಂಭಿತಃ ॥೩೨॥
ಯಥಾ ವ್ಯವಹಿತೋ ವಹ್ನಿರ್ದಾರುಷ್ವೇಕಃ
ಸ್ವಯೋನಿಷು ।
ನಾನೇವ ಭಾತಿ ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ
ಭೂತೇಷು ಚ ತಥಾ ಪುಮಾನ್ ॥೩೩॥
ಅಸೌ ಗುಣಮಯೈರ್ಭಾವೈರ್ಭೂತಸೂಕ್ಷ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾತ್ಮಭಿಃ
।
ಸ್ವನಿರ್ಮಿತೇಷು ನಿರ್ವಿಷ್ಟೋ
ಭುಂಕ್ತೇ ಭೂತೇಷು ತದ್ಗುಣಾನ್ ॥೩೪॥
ಭಾವಯನ್ನೇಷ ಸತ್ತ್ವೇನ
ಲೋಕಾನ್ ವೈ ಲೋಕಭಾವನಃ ।
ಲೀಲಾವತಾರಾನು
ಗತಸ್ತಿರ್ಯಙ್ನರಸುರಾದಿಷು ॥೩೫॥
॥ ಇತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಾಗವತೇ
ಮಹಾ ಪುರಾಣೇ ಪ್ರಥಮಸ್ಕಂಧೇ ದ್ವಿತಿಯೋಧ್ಯಾಯಃ॥
ಭಾಗವತ ಮಹಾ ಪುರಾಣದ ಮೊದಲ ಸ್ಕಂಧದ ಎರಡನೇ ಅಧ್ಯಾಯ ಮುಗಿಯಿತು.
*********
No comments:
Post a Comment