॥ ಶ್ರೀಮದ್ ಭಾಗವತ ಪುರಾಣಮ್ ॥
ಪ್ರಥಮ ಸ್ಕಂಧಃ
ತೃತೀಯೋSಧ್ಯಾಯಃ
ಸೂತ ಉವಾಚ:
ಜಗೃಹೇ ಪೌರುಷಂ ರೂಪಂ
ಭಗವಾನ್ಮಹದಾದಿಭಿಃ ।
ಸಂಭೂತಂ ಷೋಡಶಕಲಮಾದೌ
ಲೋಕಸಿಸೃಕ್ಷಯಾ ॥೧॥
ಯಸ್ಯಾಂಭಸಿ ಶಯಾನಸ್ಯ
ಯೋಗನಿದ್ರಾಂ ವಿತನ್ವತಃ ।
ನಾಭಿಹ್ರದಾಂಬುಜಾದಾಸೀದ್ಬ್ರಹ್ಮಾ
ವಿಶ್ವಸೃಜಾಂ ಪತಿಃ ॥೨॥
ಯಸ್ಯಾವಯವಸಂಸ್ಥಾನೈಃ
ಕಲ್ಪಿತೋ ಲೋಕವಿಸ್ತರಃ ।
ತದ್ವೈ ಭಗವತೋ ರೂಪಂ
ವಿಶುದ್ಧಂ ಸತ್ತ್ವಮೂರ್ಜಿತಮ್ ॥೩॥
ಪಶ್ಯಂತ್ಯದೋ ರೂಪಮದಭ್ರಚಕ್ಷುಷಃ
ಸಹಸ್ರಪಾದೋರುಭುಜಾನನಾದ್ಭುತಮ್ ।
ಸಹಸ್ರಮೂರ್ಧಶ್ರವಣಾಕ್ಷಿನಾಸಿಕಂ
ಸಹಸ್ರಮೌಳ್ಯಂಬರಕುಂಡಲೋಲ್ಲಸತ್ ॥೪॥
ಏತನ್ನಾನಾವತಾರಾಣಾಂ
ನಿಧಾನಂ ಬೀಜಮವ್ಯಯಮ್ ।
ಯಸ್ಯಾಂಶಾಂಶೇನ ಸೃಜ್ಯಂತೇ
ದೇವತಿರ್ಯಙ್ನರಾದಯಃ ॥೫॥
ಸ ಏವ ಪ್ರಥಮಂ ದೇವಃ
ಕೌಮಾರಂ ಸರ್ಗಮಾಸ್ಥಿತಃ ।
ಚಚಾರ ದುಶ್ಚರಂ ಬ್ರಹ್ಮಾ
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಮಖಂಡಿತಮ್ ॥೬॥
ದ್ವಿತೀಯಂ ತು ಭವಾಯಾಸ್ಯ
ರಸಾತಳಗತಾಂ ಮಹೀಮ್ ।
ಉದ್ಧರಿಷ್ಯನ್ನುಪಾದತ್ತ
ಯಜ್ಞೇಶಃ ಸೌಕರಂ ವಪುಃ ॥೭॥
ತೃತೀಯಮೃಷಿಸರ್ಗಂ ವೈ
ದೇವರ್ಷಿತ್ವಮುಪೇತ್ಯ ಸಃ ।
ತಂತ್ರಂ ಸಾತ್ವತಮಾಚಷ್ಟ
ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಯತಃ ॥೮॥
ತುರ್ಯೇ ಧರ್ಮಕಲಾಸರ್ಗೇ
ನರನಾರಾಯಣಾವೃಷೀ ।
ಭೂತ್ವಾSSತ್ಮೋಪಶಮೋಪೇತಮಕರೋದ್ದುಶ್ಚರಂ
ತಪಃ ॥೯॥
ಪಂಚಮಃ ಕಪಿಲೋ ನಾಮ ಸಿದ್ಧೇಶಃ
ಕಾಲವಿಪ್ಲುತಮ್ ।
ಪ್ರೋವಾಚಾಸುರಯೇ ಸಾಂಖ್ಯಂ
ತತ್ತ್ವಗ್ರಾಮವಿನಿರ್ಣಯಮ್ ॥೧೦॥
ಷಷ್ಠಮತ್ರೇರಪತ್ಯತ್ವಂ
ವೃತಃ ಪ್ರಾಪ್ತೋಽನಸೂಯಯಾ ।
ಆನ್ವೀಕ್ಷಿಕೀಮಳರ್ಕಾಯ
ಪ್ರಹ್ಲಾದಾದಿಭ್ಯ ಊಚಿವಾನ್ ॥೧೧॥
ತತಃ ಸಪ್ತಮ ಆಕೂತ್ಯಾಂ
ರುಚೇರ್ಯಜ್ಞೋಽಭ್ಯಜಾಯತ ।
ಸ ಯಾಮಾದ್ಯೈಃ ಸುರಗಣೈರಪಾತ್
ಸ್ವಾಯಂಭುವಾಂತರಮ್ ॥೧೨॥
ಅಷ್ಟಮೋ ಮೇರುದೇವ್ಯಾಂ
ತು ನಾಭೇರ್ಜಾತ ಉರುಕ್ರಮಃ ।
ದರ್ಶಯನ್ ವರ್ತ್ಮ ಧೀರಾಣಾಂ
ಸರ್ವಾಶ್ರಮನಮಸ್ಕೃತಮ್ ॥೧೩॥
ಋಷಿಭಿರ್ಯಾಚಿತೋ ಭೇಜೇ
ನವಮಂ ಪಾರ್ಥಿವಂ ವಪುಃ ।
ದುಗ್ಧೇಮಾನೋಷಧೀರ್ವಿಪ್ರಾಸ್ತೇನಾಯಂ
ಚ ಉಶತ್ತಮಃ ॥೧೪॥
ರೂಪಂ ಸ ಜಗೃಹೇ ಮಾತ್ಸ್ಯಂ
ಚಾಕ್ಷುಷಾಂತರಸಂಪ್ಲವೇ ।
ನಾವ್ಯಾರೋಪ್ಯ ಮಹೀಮಯ್ಯಾಮಪಾದ್
ವೈವಸ್ವತಂ ಮನುಮ್ ॥೧೫॥
ಸುರಾಸುರಾಣಾಮುದಧಿಂ
ಮಥ್ನತಾಂ ಮಂದರಾಚಲಮ್ ।
ದಧ್ರೇ ಕಮಠರೂಪೇಣ ಪೃಷ್ಠ
ಏಕಾದಶಂ ವಿಭುಃ ॥೧೬॥
ಧಾನ್ವಂತರಂ ದ್ವಾದಶಮಂ
ತ್ರಯೋದಶಮಮೇವ ಚ ।
ಅಪಾಯಯತ್
ಸುಧಾಮನ್ಯಾನ್ ಮೋಹಿನ್ಯಾ ಮೋಹಯನ್ ಸ್ತ್ರೀಯಾ ॥೧೭॥
ಚತುರ್ದಶಂ ನಾರಸಿಂಹಂ
ಬಿಭ್ರದ್ ದೈತ್ಯೇಂದ್ರಮೂರ್ಜಿತಮ್ ।
ದದಾರ ಕರಜೈರೂರಾವೇರಕಾನ್
ಕಟಕೃದ್ ಯಥಾ ॥೧೮॥
ಪಂಚದಶಂ ವಾಮನಕಂ ಕೃತ್ವಾSಗಾದಧ್ವರಂ
ಬಲೇಃ ।
ಪದತ್ರಯಂ ಯಾಚಮಾನಃ ಪ್ರತ್ಯಾದಿತ್ಸುಸ್ತ್ರಿಪಿಷ್ಟಪಮ್
॥೧೯॥
ಅವತಾರೇ ಷೋಡಶಮೇ ಯಚ್ಛನ್
ಬ್ರಹ್ಮದ್ರುಹೋ ನೃಪಾನ್ ।
ತ್ರಿಃಸಪ್ತಕೃತ್ವಃ ಕುಪಿತೋ
ನಿಃಕ್ಷತ್ರಾಮಕರೋನ್ಮಹೀಮ್ ॥೨೦॥
ತತಃ ಸಪ್ತದಶೇ ಜಾತಃ
ಸತ್ಯವತ್ಯಾಂ ಪರಾಶರಾತ್ ।
ಚಕ್ರೇ ವೇದತರೋಃ ಶಾಖಾ
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪುಂಸೋಽಲ್ಪಮೇಧಸಃ ॥೨೧॥
ನರದೇವತ್ವಮಾಪನ್ನಃ ಸುರಕಾರ್ಯಚಿಕೀರ್ಷಯಾ
।
ಸಮುದ್ರನಿಗ್ರಹಾದೀನಿ
ಚಕ್ರೇ ವೀರ್ಯಾಣ್ಯತಃ ಪರಮ್ ॥೨೨॥
ಏಕೋನವಿಂಶೇ ವಿಂಶತಿಮೇ
ವೃಷ್ಣಿಷು ಪ್ರಾಪ್ಯ ಜನ್ಮನೀ ।
ರಾಮಕೃಷ್ಣಾವಿತಿ ಭುವೋ
ಭಗವಾನಹರದ್ ಭರಮ್ ॥೨೩॥
ತತಃ ಕಲೌ ಸಂಪ್ರವೃತ್ತೇ
ಸಮ್ಮೋಹಾಯ ಸುರದ್ವಿಷಾಮ್ ।
ಬುದ್ಧೋ ನಾಮ್ನಾ ಜಿನಸುತಃ
ಕೀಕಟೇಷು ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥೨೪॥
ಅಥಾಸೌ ಯುಗಸಂಧ್ಯಾಯಾಂ
ದಸ್ಯುಪ್ರಾಯೇಷು ರಾಜಸು ।
ಜನಿತಾ ವಿಷ್ಣುಯಶಸೋ
ನಾಮ್ನಾ ಕಲ್ಕೀ ಜಗತ್ಪತಿಃ ॥೨೫॥
ಅವತಾರಾ ಹ್ಯಸಂಖ್ಯೇಯಾ
ಹರೇಃ ಸತ್ತ್ವನಿಧೇರ್ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಯಥಾ ವಿದಾಸಿನಃ ಕುಲ್ಯಾಃ
ಸರಸಃ ಸ್ಯುಃ ಸಹಸ್ರಶಃ ॥೨೬॥
ಋಷಯೋ ಮನವೋ ದೇವಾ ಮನುಪುತ್ರಾ
ಮಹೌಜಸಃ ।
ಕಲಾಃ ಸರ್ವೇ ಹರೇರೇವ
ಸಪ್ರಜಾಪತಯಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ॥೨೭॥
ಏತೇ ಸ್ವಾಂಶಕಲಾಃ ಪುಂಸಃ
ಕೃಷ್ಣಸ್ತು ಭಗವಾನ್ ಸ್ವಯಮ್ ।
ಇಂದ್ರಾರಿವ್ಯಾಕುಲಂ
ಲೋಕಂ ಮೃಡಯಂತಿ ಯುಗೇ ಯುಗೇ ॥೨೮॥
ಜನ್ಮ ಗುಹ್ಯಂ ಭಗವತೋ
ಯ ಏವಂ ಪ್ರಯತೋ ನರಃ ।
ಸಾಯಂ ಪ್ರಾತರ್ಗೃಣನ್
ಭಕ್ತ್ಯಾ ದುಃಖಗ್ರಾಮಾದ್ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ॥೨೯॥
ಏತದ್ರೂಪಂ ಭಗವತೋ ಹ್ಯರೂಪಸ್ಯ
ಚಿದಾತ್ಮನಃ ।
ಮಾಯಾಗುಣೈರ್ವಿರಚಿತಂ
ಮಹದಾದಿಭಿರಾತ್ಮನಿ ॥೩೦॥
ಯಥಾ ನಭಸಿ ಮೇಘೌಘೋ ರೇಣುರ್ವಾ
ಪಾರ್ಥಿವೋಽನಿಲೇ ।
ಏವಂ ದ್ರಷ್ಟರಿ ದೃಶ್ಯತ್ವಮಾರೋಪಿತಮಬುದ್ಧಿಭಿಃ
॥೩೧॥
ಅತಃ ಪರಂ ಯದವ್ಯಕ್ತಮವ್ಯೂಢಗುಣಬೃಂಹಿತಮ್
।
ಅದೃಷ್ಟಾಶ್ರುತವಸ್ತುತ್ವಾತ್
ಸ ಜೀವೋ ಯಃ ಪುನರ್ಭವಃ ॥೩೨॥
ಯತ್ರೇಮೇ ಸದಸದ್ರೂಪೇ
ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧೇ ಸ್ವಸಂವಿದಾ ।
ಅವಿದ್ಯಯಾSSತ್ಮನಿ ಕೃತೇ
ಇತಿ ತದ್ ಬ್ರಹ್ಮದರ್ಶನಮ್ ॥೩೩॥
ಯದ್ಯೇಷೋಪರತಾ ದೇವೀ
ಮಾಯಾ ವೈಶಾರದೀ ಮತಿಃ ।
ಸಂಪನ್ನ ಏವೇತಿ ವಿದುರ್ಮಹಿಮ್ನಿ
ಸ್ವೇ ಮಹೀಯತೇ ॥೩೪॥
ಏವಂ ಚ ಜನ್ಮಾನಿ ಕರ್ಮಾಣಿ
ಹ್ಯಕರ್ತುರಜನಸ್ಯ ಚ ।
ವರ್ಣಯಂತಿ ಸ್ಮ ಕವಯೋ
ವೇದಗುಹ್ಯಾನಿ ಹೃತ್ಪತೇಃ ॥೩೫॥
ಸ ವಾ ಇದಂ ವಿಶ್ವಮಮೋಘಲೀಲಃ
ಸೃಜತ್ಯವತ್ಯತ್ತಿ ನ ಸಜ್ಜತೇಽಸ್ಮಿನ್ ।
ಭೂತೇಷು ಚಾಂತರ್ಹಿತ
ಆತ್ಮತಂತ್ರಃ ಷಾಡ್ವರ್ಗಿಕಂ ಜಿಘ್ರತಿ ಷಡ್ಗುಣೇಶಃ ॥೩೬॥
ನ ಚಾಸ್ಯ ಕಶ್ಚಿನ್ನಿಪುಣಂ
ವಿಧಾತುರವೈತಿ ಜಂತುಃ ಕುಮನೀಷ ಊತಿಮ್ ।
ನಾಮಾನಿ ರೂಪಾಣಿ ಮನೋವಚೋಭಿಃ
ಸಂತನ್ವತೋ ನಟಚರ್ಯಾಮಿವಾಜ್ಞಃ ॥೩೭॥
ಸ ವೇದ ಧಾತುಃ ಪದವೀಂ
ಪರಸ್ಯ ದುರಂತವೀರ್ಯಸ್ಯ ರಥಾಂಗಪಾಣೇಃ ।
ಯೋಽಮಾಯಯಾ ಸಂತತಯಾSನುವೃತ್ತ್ಯಾ
ಭಜೇತ ತತ್ಪಾದಸರೋಜಗಂಧಮ್ ॥೩೮॥
ಅಥೇಹ ಧನ್ಯಾ ಭಗವಂತ
ಇತ್ಥಂ ಯದ್ವಾಸುದೇವೇಽಖಿಲಲೋಕನಾಥೇ ।
ಕುರ್ವಂತಿ ಸರ್ವಾತ್ಮಕಮಾತ್ಮಭಾವಂ
ನ ಯತ್ರ ಭೂಯಃ ಪರಿವರ್ತ ಉಗ್ರಃ ॥೩೯॥
ಇದಂ ಭಾಗವತಂ ನಾಮ ಪುರಾಣಂ
ಬ್ರಹ್ಮಸಮ್ಮಿತಮ್ ।
ಉತ್ತಮಶ್ಲೋಕಚರಿತಂ ಚಕಾರ
ಭಗವಾನೃಷಿಃ ॥೪೦॥
ನಿಃಶ್ರೇಯಸಾಯ ಲೋಕಸ್ಯ
ಧನ್ಯಂ ಸ್ವಸ್ತ್ಯಯನಂ ಮಹತ್ ।
ತದಿದಂ ಗ್ರಾಹಯಾಮಾಸ
ಸುತಮಾತ್ಮವತಾಂ ವರಮ್ ॥೪೧॥
ಸರ್ವವೇದೇತಿಹಾಸಾನಾಂ
ಸಾರಂಸಾರಂ ಸಮುದ್ಧೃತಮ್ ।
ಸ ತು ಸಂಶ್ರಾವಯಾಮಾಸಮಹಾರಾಜಂ
ಪರೀಕ್ಷಿತಮ್ ॥೪೨॥
ಪ್ರಾಯೋಪವಿಷ್ಟಂ ಗಂಗಾಯಾಂ
ಪರೀತಂ ಪರಮರ್ಷಿಭಿಃ ।
ತಸ್ಯ ಕೀರ್ತಯತೋ ವಿಪ್ರಾ
ರಾಜರ್ಷೇರ್ಭೂರಿತೇಜಸಃ ॥೪೩॥
ಅಹಂ ಚಾಧ್ಯಗಮಂ ತತ್ರ
ನಿವಿಷ್ಟಸ್ತದನುಗ್ರಹಾತ್ ।
ಸೋಽಹಂ ವಃ ಶ್ರಾವಯಿಷ್ಯಾಮಿ
ಯಥಾಧೀತಂ ಯಥಾಮತಿ ॥೪೪॥
ಕೃಷ್ಣೇ ಸ್ವಧಾಮೋಪಗತೇ
ಧರ್ಮಜ್ಞಾನಾದಿಭಿಃ ಸಹ ।
ಕಲೌ ನಷ್ಟದೃಶಾಂ
ಪುಂಸಾಂ ಪುರಾಣಾರ್ಕೋಽಮುನೋದಿತಃ ॥೪೫॥
॥ ಇತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಾಗವತೇ
ಮಹಾಪುರಾಣೇ ಪ್ರಥಮಸ್ಕಂಧೇ ತೃತೀಯೋSಧ್ಯಾಯಃ॥
ಭಾಗವತ ಮಹಾಪುರಾಣದ ಮೊದಲ ಸ್ಕಂಧದ ಮೂರನೇ ಅಧ್ಯಾಯ ಮುಗಿಯಿತು.
*********
No comments:
Post a Comment